Zians-Haas Advocaten
Zians-Haas Rechtsanwälte

Federaal klokkenluidersstatuut: ‘vertrouwenspersoon integriteit’ is aanspreekpunt

17.11.2014

Federale ambtenaren die wantoestanden in de administraties aankaarten, kunnen dankzij het klokkenluidersstatuut rekenen op extra bescherming tegen represailles. Ze kunnen terecht bij het ‘Centraal Meldpunt voor Veronderstelde Integriteitsschendingen’

De wet die de regeling uitwerkt, is al in werking getreden op 4 april van dit jaar. Maar één en andere moest nog verder worden uitgewerkt bij KB, en dat is nu gebeurd.

 

Organisatie
Elke federale dienst heeft per taalrol één of meerdere ‘vertrouwenspersonen integriteit’ als meldpunt. Ze hangen functioneel af van de leidend ambtenaar van de betrokken dienst.

 

De leidend ambtenaar:
waarborgt dat de vertrouwenspersoon integriteit zijn functie doeltreffend en onafhankelijk kan uitoefenen door hem onder andere te beschermen tegen ongepaste beïnvloeding en door de nodige middelen ter beschikking te stellen;
draagt in zijn federale dienst en in het kader van zijn integriteitsmanagement, actief en herhaaldelijk het bestaan, de identiteit, de beschikbaarheid, de bereikbaarheid en de opdracht van de vertrouwenspersonen integriteit uit.

De vertrouwenspersonen krijgen een basisopleiding en in de federale diensten wordt een Netwerk Vertrouwenspersonen Integriteit opgericht. Eén vertrouwenspersoon per taalrol zal zijn dienst vertegenwoordigen in het netwerk. De federale ombudsmannen (of hun vertegenwoordigers) worden uitgenodigd op de vergaderingen van het netwerk.

Een huishoudelijk reglement omschrijft de organisatie van het netwerk. En er komt een protocol voor de uitoefening van de bevoegdheden. Het protocol wordt afgesloten tussen en ondertekend door de leidend ambtenaar van een federale dienst, de vertrouwenspersoon integriteit in zijn federale dienst, en de federale ombudsmannen.

Vertrouwenspersoon
Voor de opdrachten van de vertrouwenspersoon integriteit verwijst het uitvoerings-KB van 9 oktober 2014 naar de basiswet van 15 september 2013. Daarnaast heeft de vertrouwenspersoon onder meer ook de opdracht om de personeelsleden te adviseren, te begeleiden, te informeren en door te verwijzen. Hij luistert als ‘aanspreekpunt en eerste opvang’ en hij brengt daarover verslag uit aan de bevoegde ministers en de ombudsmannen.

De vertrouwenspersoon integriteit wordt aangesteld op basis van een vergelijkende selectie. Kandidaten moeten de hoedanigheid van ambtenaar hebben en 5 jaar gewerkt hebben als ambtenaar in de betrokken dienst. Uiteraard moet de vertrouwenspersoon ook voldoen aan de functiebeschrijving en het competentieprofiel.

De kandidaturen worden ingediend bij de leidend ambtenaar van de dienst. Ontvankelijke kandidaturen komen terecht bij een selectiecommissie. Er is een selectiecommissie per taalrol. Wie wordt toegelaten, legt voor de commissie een mondelinge of schriftelijke proef af. Daarna maakt de commissie een rangschikking op van de laureaten, per taalrol. Ze worden opgenomen in een wervingsreserve die 2 jaar geldig blijft.

De kandidaten worden schriftelijk ingelicht over hun resultaat. De voorzitter van de selectiecommissie deelt het resultaat van de procedure ook schriftelijk mee aan de leidend ambtenaar en de bevoegde ministers.

De functie van vertrouwenspersoon integriteit is niet verenigbaar met de hoedanigheid van mandaathouder en de functie van vertrouwenspersoon bij de toepassing van de psychosociale wetgeving op werk.

De vertrouwenspersoon integriteit wordt aangesteld voor 6 jaar. Hij moet de basisopleiding hebben gevolgd binnen de 6 maanden na zijn aanstelling. De aanstelling kan met maximum 6 maanden worden verlengd.

De aanstelling eindigt van rechtswege in het geval van onverenigbaarheden, op het einde van de periode van de aanstelling, of wanneer de vertrouwenspersoon de basisopleiding niet heeft voltooid binnen de 6 maanden na de aanstelling.

Indien de vertrouwenspersoon zelf vraagt om zijn aanstelling te beëindigen, is er een overgangstermijn van 6 maanden vereist. Maar die termijn kan in onderling overleg worden ingekort.

In werking
Het KB van 9 oktober 2014 treedt in werking op 22 november 2014. Dat is 10 dagen na publicatie in het Staatsblad.
Bron:Koninklijk besluit van 9 oktober 2014 tot uitvoering van artikel 3, § 2 van de wet van 15 september 2013 betreffende de melding van een veronderstelde integriteitsschending in de federale administratieve overheden door haar personeelsleden, BS 12 november 2014

<< ga terug