Gelijktijdige vaststelling afstamming

Ofwel kiezen ze voor de naam van de vader ofwel voor die van de moeder. Ze kunnen ook kiezen voor een dubbele naam: van de vader en de moeder. Welke naam bij de dubbele naam het eerste komt, bepalen ze ook zelf. De ouders moeten zich bij een dubbele naam wel aan één regel houden: ze mogen elk maar één van hun namen geven.  Ouders die zelf een dubbele achternaam hebben, kunnen hun kind dus geen vier achternamen geven. De dubbele naam is dus deelbaar, iets wat niet het geval is voor samengestelde namen. Zij worden wel integraal doorgegeven. Samengestelde namen onderscheiden zich van dubbele namen doordat zij al bestaan voor de inwerkingtreding van de dubbele naamgeving. Het gaat bv. om adellijke titels.

Bij onenigheid tussen de ouders of als ze geen keuze maken, krijgt het kind de naam van de vader.

De ouders kiezen de naam van het kind op het moment van de aangifte van de geboorte. De keuze is onherroepelijk. Zijn de ouders niet allebei aanwezig bij de aangifte, dan moet een schriftelijke verklaring met akkoord van elk van beide ouders over de naamkeuze voorgelegd worden. Voor die gemeenschappelijke verklaring is er een specifiek formulier voor.

Afstamming langs moederszijde of vaderszijde

Latere vaststelling afstamming

Maar hierop bestaat een uitzondering. De ouders kunnen samen – of alleen als een van hen overleden is – verklaren dat het kind de naam krijgt van de ouder van wie de afstamming als tweede komt vast te staan of een dubbele naam krijgt. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een akte van die verklaring op. Die verklaring moet afgelegd worden binnen een termijn van één jaar te rekenen van de dag van de erkenning of de dag waarop de beslissing die de afstamming langs vaders- of moederszijde vaststelt in kracht van gewijsde is gegaan. In elk geval moet het gebeuren voor de meerderjarigheid of ontvoogding. De verklaring wordt vermeld op de kant van de geboorteakte en van andere akten over het kind.

Wijziging afstamming

Als de afstamming van het kind wijzigt wanneer het al meerderjarig is, heeft dit in principe geen invloed op zijn naam. Een naamswijziging kan, maar dan enkel met instemming van het kind.

Later geboren kinderen

Als ouders geen naam hebben gekozen bij hun eerste gemeenschappelijke kind geboren vanaf 1 juni 2014 kunnen ze dat ook niet doen voor hun volgende kinderen.

Adoptie door twee partners

Bij een gewone adoptie kunnen de partijen de rechtbank vragen dat de geadopteerde zijn naam behoudt, voorafgegaan of gevolgd door de naam van de adoptant of – bij gelijktijdige adoptie – de naam van een van de adoptanten. De samenstelling van de naam van de geadopteerde is in elk geval beperkt tot één naam voor de geadopteerde en één naam voor de adoptant(en).

Deze naamsregeling geldt ook in geval van een nieuwe adoptie.

Adoptie van kind van partner

Als de naam van de geadopteerde bij de vorige adoptie is vervangen door de naam van de adoptant, kunnen de partijen bij een gewone adoptie de rechter vragen dat de geadopteerde die naam behoudt. Zij kunnen de rechtbank ook vragen dat de nieuwe naam van de geadopteerde samengesteld wordt uit de naam die hij bij de vorige adoptie heeft gekregen, gevolgd of voorafgegaan door die van de nieuwe adoptant.

Als de naam van de geadopteerde bij de vorige adoptie bestond uit de naam van de adoptant en de naam van de geadopteerde, kan die bij de gewone adoptie behouden blijven. Partijen kunnen ook vragen dat de nieuwe naam van de geadopteerde wordt samengesteld uit de naam van de geadopteerde en de naam van de adoptant (maximum één naam voor elk van hen).

Omzendbrief

Inwerkingtreding

Overgangsregels

De wetgever voorziet wel in een afwijkingsmogelijkheid.

De ouders kunnen voor hun gemeenschappelijke minderjarige kinderen een naam kiezen volgens de nieuwe naamregels. Ook dus voor diegenen die geboren zijn voor 1 juni 2014. Die naam geldt voor alle gemeenschappelijke kinderen. Belangrijke voorwaarde om van die regeling te kunnen genieten is dat er geen gemeenschappelijke meerderjarige kinderen mogen zijn op 1 juni 2014. Ze vragen de toekenning van die naam met een gemeenschappelijke verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand.

Die verklaring kan op twee momenten afgelegd worden:

•

ofwel binnen twaalf maanden na de inwerkingtreding van de nieuwe wet, dus uiterlijk  op 31 mei 2015;

•

ofwel – als er nog een kind wordt geboren of geadopteerd vanaf 1 juni 2014 – binnen drie maanden na de dag van de bevalling of van de adoptie. Bij een adoptie die in het buitenland wordt uitgesproken heeft men tijd tot drie maanden na de dag van de registratie van de adoptie.