Speekselanalyse stap dichterbij na publicatie uitvoeringsbepalingen
30.11.2015
Binnenkort geen omslachtige en tijdrovende bloedproef meer na een positieve speekseltest, maar een speekselanalyse. Ruim 5 jaar nadat de wetgever de speekseltest op drugs in het verkeer heeft ingevoerd, staan de regels voor de uitvoering van de speekselanalyse op punt.
Al zullen ze nog niet meteen in werking treden. Eerst moet de volledige gunningsprocedure met betrekking tot de speekselcollector worden afgerond. Die kan nu pas worden opgestart, na publicatie van het KB met de uitvoeringsbepalingen voor de speekselanalyse. Eens de speekselcollector gekend is, zullen de labo’s op de hoogte worden gebracht en kunnen ze de procedure tot voorlopige erkenning opstarten. Pas nadat de erkenningen zijn bekendgemaakt, kan de rest van de procedure in werking treden.
Snellere controles
De invoering van de speekselanalyse zou de controles een pak sneller kunnen laten verlopen. Momenteel volgt op iedere positieve speekseltest immers een bloedanalyse. Louter en alleen op basis van een speekseltest kan een bestuurder niet strafrechtelijk worden vervolgd. Maar de bloedafname is omslachtig en tijdrovend omdat steeds een geneesheer moet worden gevorderd. Bij de speekselanalyse zullen de politiediensten zelf een uitgebreid speekselstaal kunnen verzamelen om door te geven aan het labo.
Besluit drugsopsporing in speeksel en bloed
Normaalgezien moesten de regels met betrekking tot de speekselanalyse worden ingevoegd in het KB van 4 juni 1999 over de bloedproef. Maar omdat dit wetgevingstechnisch voor problemen zorgde en de lees- en uitvoerbaarheid van de procedure zou beïnvloeden, heeft de regering ervoor kozen om de regels met betrekking tot drugsopsporing in speeksel en bloed in het verkeer te bundelen in een nieuw kader, het zogenaamde ‘Besluit drugsopsporing in speeksel en bloed’.
Ze maakte van de gelegenheid gebruik om de regelgeving voor de bloedanalyses te actualiseren en te verduidelijken. Hoewel het veelal gaat om technische en terminologische wijzigingen, zijn er ook inhoudelijke aanpassingen. Vaak afgestemd op de nieuwe procedure voor speekselanalyses.
Verloop speekselanalyse
De speekselanalyse kan worden aangevraagd door de magistraten van het parket en de officieren van gerechtelijke politie via het daarvoor bestemde
aanvraagformulier. Daarmee vorderen ze een deskundige van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie of een erkend labo.
De deskundige verricht de analyse zo snel mogelijk en bezorgt zijn verslag aan het Openbaar Ministerie binnen de 14 dagen na ontvangst van de vordering tot analyse. Het OM (of de door haar aangeduide persoon) informeert de gecontroleerde persoon over de resultaten. Ook dat gebeurt zo snel mogelijk. Al hanteert de regering hier wel een deadline van 45 dagen na ontvangst van de resultaten en het verslag.
In principe gaat het om een kennisgeving per aangetekend schrijven. Maar ze kan ook mondeling plaatsvinden door de opvorderende overheid. In elk geval wordt er steeds een pv opgemaakt. De gecontroleerde persoon kan binnen de 14 dagen een tegenexpertise vragen.
Staalafname en uitvoering analyse
De speekselanalyse gebeurt op basis van een speekselstaal dat via een – door de opvorderende overheid beschikbaar gestelde – speekselcollector wordt verzameld. De gecontroleerde persoon vult zelf het collectorgedeelte tot de aangegeven hoeveelheid. Dat deel wordt samengevoegd met het speekselbewaargedeelte. Op het staal wordt een kleefbriefje aangebracht met de gegevens van de gecontroleerde. Daarna wordt het staal verzegeld met een tweede kleefbriefje.
Het KB omschrijft de manier waarop het speeksel wordt geanalyseerd. Het gaat om een ‘kwantitatieve bepaling op het mengsel van speeksel en de stabiliserende oplossing door middel van gas- of vloeistofchromatografie – massaspectrometrie met gebruik van gedeuterieerde interne standaarden voor elk van de in de wet beschreven stoffen’.
Voorlopige erkenning labo’s
Zoals eerder aangegeven, kunnen er pas speekselanalyses worden uitgevoerd wanneer de geselecteerde speekselcollector bekend is. De minister van Justitie zal via een bericht in het Staatsblad bekendmaken welk product moet worden gebruikt. Nadien kunnen de erkende labo’s een voorlopige erkenning aanvragen om ermee te mogen werken. Het gaat om een beginfase van 18 maanden om continuïteit op het terrein te verzekeren en om de labo’s de kans te geven om praktische ervaring op het terrein te bewijzen die nodig is voor de BELAC-accreditatie.
De enige voorwaarde om een voorlopige erkenning te krijgen is om – samen met het aanvraagformulier - een gefundeerd validatiedossier in dienen bij de minister van Justitie. Het dossier moet zowel worden ingediend voor drugs in bloed als in speeksel en gaat onder meer over het bloed- en speekselafnamesysteem. De minister zal na een positief advies van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid de voorlopige erkenning aan de Koning voorleggen.
Tijdens de periode van de voorlopige erkenning moeten het NICC en de labo’s een zesmaandelijks verslag indienen over hun werking. Het verslag bevat onder meer het aantal aanvragen en positieve analyses per drugssoort (onderverdeeld per geteste biologische matrix). En dat per gerechtelijk arrondissement.
De labo’s moeten tijdens de periode van hun voorlopige erkenning, een definitieve erkenning aanvragen. Ook hiervoor bestaat een geijkte procedure en aanvraagformulier. Wie na maximum 18 maanden voorlopige erkenning, geen erkenning krijgt, mag geen speeksel -of bloedanalyses op drugs meer uitvoeren.
1 december
Het ‘Besluit drugsopsporing in speeksel en bloed’ van 27 november 2015 treedt in werking op 1 december, behalve de bepalingen met betrekking tot de speekselanalyse. Het KB van 4 juni 1999 wordt opgeheven.
Bron:
Koninklijk besluit van 27 november 2015 tot uitvoering van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968, wat betreft de speekselanalyse en de bloedproef bij het sturen onder invloed van bepaalde psychotrope stoffen en de erkenning van de laboratoria, BS 30 november 2015.
<< ga terug
+32(0)80 280 900
